Gehoorschadepreventie
Hoe werkt het gehoor?
Je hoort een geluid en weet direct waar het vandaan komt en wat het betekent. Hoe werkt het gehoor precies?
Je oorschelp (het buitenoor) vangt de hele dag door geluidstrillingen op. De trillingen worden doorgegeven aan het trommelvlies en de gehoorbeentjes (het middenoor). Dit zijn de kleinste botjes in je lichaam en bestaan uit de hamer, het aambeeld en de stijgbeugel. De trillingen komen daarna terecht in het slakkenhuis (het binnenoor). Het slakkenhuis is een opgerolde buis met vloeistof waar duizenden trilhaartjes de trillingen doorgeven aan de gehoorzenuw. Het begin van het slakkenhuis verwerkt de hoge tonen, verder in het slakkenhuis worden de lage tonen verwerkt. De zenuw geeft het signaal door aan de hersenen, waar het geluid herkend wordt.
Geluid is bewegende lucht. Maar niet alle lucht die zich verplaatst is geluid. Wind bijvoorbeeld hoor je niet, tot die ergens tegenaan komt. Dus wat is geluid dan wel?
Trillingen
Als het trillende vlak van een luidspreker (conus) naar voren beweegt, drukt hij de lucht ervoor in elkaar. De luchtdruk daar stijgt. En net als een veer zet de luchtdruk weer uit, waardoor de lucht ernaast wordt ingedrukt. En weer uit zet. Zo wordt de energie doorgegeven door de lucht en bereikt hij uiteindelijk je oren. Door het heen en weer bewegen van de conus is de luchtdruk ervoor afwisselend hoog en laag. Geluid bestaat dus uit bewegende golven van hoge en lage druk.
Van trilling naar geluid
- Geluiden zijn trillingen in de lucht. De oorschelpen vangen deze trillingen op en zorgen ervoor dat ze de gehoorgang in gaan. Samen versterken ze ook het geluid richting het trommelvlies. Dit vormt de scheiding tussen het uitwendige oor en het middenoor.
- Als er een trilling door de gehoorgang wordt gevoerd en bij het trommelvlies komt, gaan drie kleine botjes (de gehoorbeentjes) achter het trommelvlies bewegen waardoor ze het geluid verder versterken.
- In het binnenoor zit het slakkenhuis. In dit slakkenhuis zit vloeistof dat door het trillen van de gehoorbeentjes in beweging wordt gebracht. Hierdoor gaan ook de haarcellen in het slakkenhuis bewegen om de trillingen vervolgens om te zetten in signalen. Deze signalen worden via de gehoorzenuw doorgegeven aan de hersenen, waar het geluid herkend wordt.
Decibel en Hertz
Hoe meer luchtdruk verplaatst wordt, hoe harder het geluid wordt. Dit wordt uitgedrukt in decibel (dB). Het hardste geluid is 194 decibel, dan worden alle luchtmoleculen samengedrukt. En de snelheid waarmee de hoge en lage druk elkaar afwisselen bepaalt of een geluid hoog of laag klinkt. Deze trillingsnelheid, of frequentie wordt uitgedrukt in hertz (Hz): het aantal trillingen per seconde. Diepe basgeluiden liggen onder de 100 Hz, schrille pieptonen boven de 8.000 Hz.
Aan de slag
Meer over onderwerpen:
Meer voor werkvelden:
Gehoorschadepreventie
Gehoorschade komt vaak voor. Eén op de acht Nederlanders boven de 40 jaar heeft gehoorverlies, deels door blootstelling aan hard geluid. Het thema Gehoorschadepreventie zet zich in om deze onomkeerbare vorm van letsel te voorkomen.