Gehoorschade ontstaat doordat de trilharen in het binnenoor beschadigd raken. Dit kan het gevolg zijn van het ouder worden, oftewel natuurlijke slijtage. Maar trilharen beschadigen ook door te veel of te lang blootstelling aan harde geluiden. Dat kan in een keer gebeuren als het geluid erg hard is, maar gebeurt ook als je te vaak of langdurig aan hard geluid wordt blootgesteld.

Als de trilharen beschadigd zijn geven ze geen informatie meer door, waardoor je slechter hoort, of ze geven de verkeerde informatie door, zoals een piep of ruis. De bekende piep in je oren na het uitgaan is een eerste teken van gehoorschade en kan overgaan in een blijvende piep of ruis, dat heet tinnitus.

Ook kun je overgevoelig worden voor bepaalde geluiden, dat heet hyperacusis. Andere vormen van gehoorschade zijn distortie, dan hoor je geluiden vervormd, en diplacusis, dan hoor je met beide oren geluiden verschillend. Als trilhaartjes beschadigd raken, blijven ze dat ook. Gehoorschade is onomkeerbaar.

Geluiden vanaf 80 decibel kunnen schadelijk zijn, denk bijvoorbeeld aan een drukke weg met auto’s of drukke kroeg. Geluiden van 120 decibel, zoals zwaar onweer of het afvuren van een geweer, kunnen je gehoor direct beschadigen.

Hoe schadelijk geluiden tussen 80 en 120 decibel zijn, hangt af van hoe vaak en hoe lang je ernaar luistert. Een voorbeeld: geluid van 80 decibel kun je 8 uur per dag (of 40 uur per week) ‘veilig’ horen. Elke 3 decibel erbij is een verdubbeling van het geluid, waardoor 83 decibel nog maar 4 uur per dag (of 20 uur per week) veilig is. En 86 decibel nog maar 2 uur per dag (of 10 uur per week). Geluid van 103 decibel kan je gehoor in minder dan 5 minuten beschadigen.

Decibel app
Voor zowel android als Apple zijn er apps beschikbaar om zelf een indicatie te krijgen van de decibellen. Zoek bijvoorbeeld op Safenoise. 

Het bepalen van een veilig geluidsniveau hangt af van welke norm je uitgaat, de Arbonorm van 80 decibel of de Vrijetijdsnorm van 88 decibel. De Arbonorm gaat uit van de tijd die je werkt, en dat is 40 jaar. De Vrijetijdsnorm is soepeler, omdat mensen gemiddeld 10 jaar van het leven uitgaan.