Samen met WIJ ondervroegen we 45 ouders, die tussen 2017 en 2019 een spaakbeknelling bij hun kind hebben meegemaakt. We vroegen hen wat er precies was gebeurd.

Ruim 4 op de 10 kinderen waren 4 jaar toen de voet tussen de spaken kwam. En ruim 9 van de 10 kinderen zaten onveilig achterop. Deze kinderen zaten niet in een fietszitje, maar los achterop (soms met rugleuning of een voetensteuntje), maar zonder beschermplaten op de fiets.

Het bleek dat de oorzaak van een spaakbeknelling vaak was dat de situatie anders was dan normaal (bijvoorbeeld een andere fiets door een lekke band) of dat een kind even een klein stukje bij iemand achterop ging zitten. In de meeste gevallen duurde het ritje minder dan 5 minuten.

Ook hebben we in samenwerking met WIJ aan bijna 700 ouders gevraagd hoe zij hun kind in de leeftijd van 3 t/m 6 jaar vervoeren op de fiets. Uit dat onderzoek bleek dat 1 op de 3 kinderen niet veilig wordt vervoerd op de fiets. Dus zonder de juiste bescherming. Hiervan werd de helft van de kinderen in een fietszitje vervoerd zonder geïntegreerde spaakbescherming, maar met bijvoorbeeld alleen bakjes voor de voeten. De meeste ouders gebruikten wel jasbeschermers, maar deze zijn te dun en bieden niet genoeg bescherming. De andere helft van de kinderen werd niet in een fietszitje maar los op de bagagedrager vervoerd, waarbij ouders een rugleuning, voetensteuntjes en jasbeschermers gebruikten.

Bagagedrager in plaats van zitje

Oudere kinderen maken een grotere kans om onveilig vervoerd te worden dan jonge kinderen, zo blijkt uit het onderzoek. Dit komt doordat oudere kinderen vaker los op de bagagedrager worden vervoerd, in plaats van in een fietszitje.

Daarnaast lopen ouders die een tweedehands aankoop doen, meer risico op spaakbeknelling bij hun kind: oude fietszitjes missen namelijk vaak nog de geïntegreerde beschermplaten.

We vroegen ook wat ouders gingen gebruiken als hun kind niet meer in het fietszitje zou passen. De helft gaf hierbij aan dat ze hun kind dan op de bagagedrager zouden gaan vervoeren. Op de vraag welke bescherming ze op de fiets zouden gebruiken, gaf twee derde aan gebruik te maken van jasbeschermers, terwijl maar 12% aangaf losse beschermplaten te kopen.

Bron: Cornelissen, M. Samenvatting onderzoek spaakbeknellingen. VeiligheidNL, november 2019.