Bevorderen van de motivatie voor veilig werken
Of mensen duurzaam veilig (kunnen) blijven werken, hangt af van verschillende factoren. De wisselwerking tussen techniek, organisatie en mensen is daarbij bepalend. Wij hebben in kaart gebracht wat werkt bij het stimuleren van medewerkers om veilig te werken. Om de werkzame elementen in kaart te brengen, hebben we een theoretisch fundament opgesteld op basis van de literatuur. Daarna hebben we een
Het theoretisch fundament en de vragenlijst van het Delphi-onderzoek leidden tot een set van werkzame elementen voor de intrinsieke motivatie voor veilig werken, die door experts onderkend worden. Ook leverde dit een aantal uitvoeringselementen op (gesuggereerd door ons en de geraadpleegde experts) om dat in de praktijk te brengen. Hieronder beschrijven we voor elk van de drie basisbehoeften (autonomie, competenties en verbondenheid) de theoretische rationale en de bevindingen.
Status
Onderzoek type
Onderzoek
Autonomie
Duurzaam en intrinsiek gemotiveerd veilig werkgedrag ontstaat als mensen de manier van werken zelf (mede) geïnitieerd hebben, of het veilig werken ervaren als betekenisvol voor zichzelf.
Motivatie ontstaat als mensen het gevoel hebben dat ze op een manier werken die past bij hun waarden en interesse. Het gaat om de behoefte om psychologisch vrij te kunnen handelen en niet onder druk te staan. Een gevoel van autonomie ontstaat als medewerkers kunnen meebeslissen, of wanneer de opgedragen taken in overeenstemming zijn met hun waarden en interesse. Werknemers staan daarmee ‘achter hun gedrag’.
Competenties
Duurzaam en intrinsiek gemotiveerd veilig werkgedrag ontstaat als mensen zich competent voelen of in staat achten om het gedrag te (gaan) vertonen.
Bij competenties gaat het om de behoefte om doeltreffend om te gaan met de omgeving, om je competent en bekwaam te voelen, om meesterschap. Mensen willen hun omgeving begrijpen. Het gevoel van vertrouwen in eigen kunnen (self-efficacy). Het gevoel van competentie verhoogt de capaciteit om zich flexibel aan te passen aan veranderende omstandigheden.
Verbondenheid
Duurzaam en intrinsiek gemotiveerd veilig werkgedrag ontstaat als mensen zich verbonden voelen met de anderen, prettig samenwerken en voelen dat ze onderdeel zijn van een team of organisatie.
Bij verbondenheid gaat het om de behoefte om positieve relaties op te bouwen met anderen. Medewerkers kunnen zich verbonden voelen als ze deel uitmaken van een team en zich open kunnen uiten. Het gevoel ergens bij te horen en onderdeel te zijn van een groter geheel met gezamenlijke normen en waarden.
Lees meer
Meer voor werkvelden: