Kerncijfers Letsels in Nederland

In Nederland vonden in 2021 naar schatting 1,7 miljoen SEH-bezoeken plaats. Eén op de drie patiënten bezocht de SEH-afdeling in verband met letsel: 582.000 SEH-bezoeken oftewel 3.300 SEH-bezoeken per 100.000 inwoners. Het aantal SEH-bezoeken in verband met letsel lijkt in 2021 te zijn gestegen ten opzichte van 2020 maar ligt onder het niveau van voor de COVID-19-pandemie. In verreweg de meeste gevallen (95%) ging het om letsel door een ongeval (privésport-arbeid-verkeer). In een klein deel van de gevallen was het letsel een gevolg van opzettelijk toegebracht letsel (geweldpleging of zelfbeschadiging). Deze verdeling was niet anders dan in andere jaren.

Privé-ongevallen waren verantwoordelijk voor veruit de meeste SEH-bezoeken in verband met
letsel (327.000). Verkeersongevallen en sportblessures leidden tot 110 duizend respectievelijk ruim
91 duizend SEH-bezoeken in 2021. Bij 38 duizend SEH-bezoeken had het slachtoffer letsel door
een arbeidsongeval. Voor alle vier de typen ongevallen lijkt het aantal SEH-bezoeken in 2021
te zijn gestegen ten opzichte van 2020, maar bij alle typen ongevallen is het aantal SEH-bezoeken
kleiner dan in 2019.

Privé-ongeval betreft vaak een val

Per type ongeval kwamen verschillende risicogroepen naar voren. Binnen de grootste groep
ongevallen, de privé-ongevallen, vormden net als in andere jaren jonge kinderen en ouderen een
risicogroep. Valongevallen kwamen het meeste voor en de slachtoffers van een valongeval hadden
relatief vaak ernstig letsel. In 2021 leidden valongevallen bij 65-plussers tot 105.000 SEH-bezoeken.
In het verkeer werden vooral fietsers slachtoffer van een ongeval waaronder vaak oudere fietsers. Bij de sportblessures vormden kinderen in de leeftijd van tien tot en met veertien jaar een grote groep en leidde veldvoetbal tot de meeste blessures. Skeeleren/skaten en mountainbiken waren in 2021 het meest risicovol. Onder slachtoffers van een arbeidsongeval vormden jongeren een risicogroep. Zover bekend was de bouw de meest risicovolle bedrijfstak.

Normalerwijze geeft de ontwikkeling van het aantal SEH-bezoeken in verband met ernstig letsel in
de tijd een goed indicatie van de ontwikkeling van letselproblematiek en geeft daarmee
aanwijzingen voor de inzet van preventieve maatregelen. De beperkende maatregelen die in een
deel van 2020 en 2021 van kracht waren, leidden tot activiteitenpatronen die afweken van
normaal. Dit heeft zijn weerslag gehad op het aantal SEH-bezoeken in verband met ernstig letsel:
in de meeste gevallen lijkt er na een (sterke) daling in 2020 sprake van een (lichte) stijging in
2021. De resultaten van de trendanalyses over de periode 2012-2021 moeten in het kader van
preventie met enige voorzichtigheid geïnterpreteerd worden. In alle trendanalyses is gecorrigeerd
voor veranderingen in de bevolkingssamenstelling wat betreft leeftijd en geslacht.

• In de periode 2012-2021 is het aantal SEH-bezoeken in verband met ernstig letsel door privéongevallen (+15%) en verkeersongevallen (+18%) gestegen. 
• Het aantal SEH-bezoeken in verband met een ernstige sportblessure is gedaald over de periode 2012-2021 (-17%). 
• Worden SEH-bezoeken in verband met ernstig letsel door een privé-ongeval en ernstige sportblessures samengenomen dan is over de periode 2012-2021 sprake van een stijging van acht procent. Bij andere typen oorzaken van letsel (arbeid, geweld, zelf toegebracht letsel) werd geen significante stijging of daling gevonden.
  
  

Ouderen vaker naar de SEH 

Trendanalyses voor verschillende leeftijdsgroepen laten over het algemeen een ongunstige ontwikkeling zien voor ouderen. Zo is het aantal SEH-bezoeken in verband met ernstig letsel vooral in de leeftijdsgroepen 65-74 jaar (20%) en 75-84 jaar (24%) sterk gestegen. Hierbij komt een groot deel voor rekening van een stijging van het aantal ernstige letsels door een val (privéongeval) en ook de stijging van het aantal verkeersongevallen op de fiets speelt daarbij een rol.

Op basis van omvang en ontwikkeling vormen ouderen een belangrijke doelgroep. Naast een groot aantal SEH-bezoeken na een privé-ongeval in deze leeftijdsgroep, waaronder relatief veel SEH-bezoeken in verband met ernstig letsel, zien we ook een stijging van het aantal SEH-bezoeken (in verband met ernstig). Vooral op basis van de ongunstige ontwikkeling in de tijd, is tevens aandacht voor de preventie van verkeersongevallen, met name fietsongevallen bij ouderen, zinvol.